Data
- Date:
- 19-11-1996
- Country:
- Netherlands
- Number:
- 770/95/HE
- Court:
- Gerechtshof's Hertogenbosch
- Parties:
- ICT GmbH v. Princen Automatisiering Oss BV
Keywords
FORMATION OF CONTRACT - INCLUSION OF STANDARD TERMS - GENERAL PRINCIPLES ON OFFER AND ACCEPTANCE APPLICABLE (ARTS. 18 AND 19 CISG)
Abstract
A Dutch seller and a German buyer concluded an oral agreement for the sale of computer software. Three days later the buyer confirmed the content of the agreement by means of a written order; the same letter contained a forum selection clause in favor of a German Court printed as a footnote in small characters. With a later fax the seller in its turn confirmed the buyer's written order and declared that its own standard terms were applicable to the contract for all contractual terms not addressed to in the buyer's confirmation. A copy of the standard terms was then sent to the buyer, which received it without objection. After delivery the seller commenced an action to obtain payment in a Dutch Court on the basis of a forum selection clause contained in the seller's standard terms. The buyer claimed that its own forum selection clause was applicable.
The Court denied its jurisdiction to hear the case since it held that according to the CISG provisions on acceptance (Art. 18 CISG et seq.), the buyer's forum selection clause was applicable. In the Court's opinion by replying to the buyer's written confirmation of the agreement, the seller had expressly excluded the applicability of its own standard terms with regard to "all terms" conflicting with the ones stated in the buyer's confirmation. The result was that the seller had accepted the buyer's confirmation in its entirety, including the printed forum selection clause in favor of a German Court.
Fulltext
LOWER INSTANCE:
Arrondissementsrechtbank Hertogenbosch
'In confesso is dat de onderhavige overeenkomst mondeling is tot stand gekomen op 24 mei 1993.
Bij brief van 27 mei 1993 heeft ICT die overeenkomst bevestigd en daarbij ook aangegeven wat de overeenkomst inhield.
De enkele omstandigheid, dat die brief als voorgedrukte voetnoot onder meer vermeldt "Erfüllungsort und Gerichtsstand ist Neuss", brengt nog niet mede dat de bevestiging van de overeenkomst geacht moet worden mede te bevestigen dat overeengekomen is dat Neuss als "Erfüllungsort und Gerichtsstand" geldt. De bevestiging verwijst ook niet naar deze voetnoot. Bij faxbericht van 18 juni 1993 bericht Princen aan ICT - zakelijk en naar de kennelijke strekking weergegeven - dat de overeenkomst dient in te houden dat Princen (dus Princen Automatisering Oss BV) en niet Princen Automatisering, met wie de overeenkomst kennelijk gesloten was, de contractspartij was en dat de algemene voorwaarden van Princen van toepassing zijn (voorzover niet in de opdracht van ICT anders bedongen). Een en ander betrof kennelijk een door Princen verlangde wijziging en/ of aanvulling var de oorspronkelijke overeenkomst in.
In confesso is dat ICT vervolgens bij faxbericht aan Princen verduidelijking voor wat betreft de reikwijdte van de algemene voorwaarden gevraagd heeft, dat Princen daarop de Nederlandstalige tekst van die voorwaarden aan ICT heeft gezonden en dat daarop zonder verdere discussie over die voorwaarden door Princen met de levering is begonnen en ICT in elk geval één koopsomtermijn betaald heeft. Gelet op het evenvermelde oordeelt de Rb. dat ICT stilzwijgend er mede ingestemd heeft dat Princen in plaats van Princen Automatisering haar contractspartij was en dat de toegozonden algemene voorwaarden van toepassing waren. Dat de voorwaarden niet in de Duitse maar in de Nederlandse taal gesteld waren, doet aan het evenoverwogene niet af.
Niet in geschil is dat de aldus van toepassing geworden voorwaarden een forumkeuze inhouden, welke de bevoegdheid van de Rb. te's-Hertogenbosch medebrengt.
Mitsdien moet het beroep op onbevoegdheid worden verworpen.'
APPELLATE COURT:
Gerechtshof's Hertogenbosch
'4.2. Het bestreden vonnis is geen eindvonnis (vgl. art. 157b lid 1 slot Rv.). Omdat de beslissing betrekking heeft op de internationale rechtsmacht van de Nederlandse rechter, is het appel niettemin ontvankelijk (HR 25 november 1977, NJ 1978, 186).
4.3. Ten processe staat het volgende vast:
- op 24 mei 1993 sluiten ICT en (de rechtsvoorganger van) Princen mondeling de aan de vordering van Princen ten grondslag liggende koopovereenkomst;
- op 27 mei 1993 bericht ICT aan Princen:
'hiermit bestätigen wir unseren Kauf Ihres EDV-Programms 'Transit' gemäß unserem persönlichen Gespräch am 24.5.93 in Oss. Im Einzelnen haben wir folgendes besprochen: 1....", waarna de volgens ICT gemaakte afspraken in vier punten volgen. Onderaan de brief wordt in kleine voorgedrukte letters vermeld "Erfüllungsort (und Gerichtsstand) ist Neuss";
- bij fax van 18 juni 1993 bericht Princen aan ICT: "hierbei bestätigen wir Ihren Auftrag vom 27. Mai (...). Bezüglich aller nicht in Ihrem Auftrag genannten Bedingungen teilen wir mit, dass unsere Allgemeinen Liefer- und Zahlungsbedingungen zutreffend sind, die wir Ihnen gern auf Wunsch überlassen";
- bij fax van 18 juni 1993 antwoordt ICT: "bitte erläutern Sie uns, was Sie mit 'bezüglich aller nicht in Ihrem Auftrag genannten Bedingungen' genau meinen. Wenn Sie auf etwas spezielles hinweisen wollen, dann erbitten wir Ihre schnelle Klärung",
- bij brief van 18 juni 1993 zendt Princen vervolgens haar algemene voorwaarden aan ICT;
- ICT reageert daarop niet; partijen gaan tot uitvoering van de overeenkomst over.
4.4. In deze gang van zaken ligt, gelet op de artt. 18 e.v. van het VN Koopverdrag (CISG, Wenen 11 april 1980, voor Duitsland en Nederland sinds 1991 en 1992 in werking), een forumkeuze voor het gerecht te Neuss besloten. In haar fax van 18 juni 1993 geeft Princen blijk van haar instemming met de opdrachtbevestiging van 27 mei 1993. De toepasselijkheid van haar eigen algemene voorwaarden stipuleert zij slechts voor kwesties, waarin de door ICT genoemde voorwaarden niet voorzien. De door ICT wèl genoemde voorwaarden worden derhalve aanvaard. Die aanvaarding betreft niet alleen de in de opdrachtbevestiging omschreven vier punten; zij heeft gelet op de uitdrukkelijke bewoordingen ("aller" en "Bedingungen") en blijkens de verwijzing naar de eigen algemene voorwaarden eveneens betrekking op het weliswaar in kleine letters maar toch alleszins duidelijk vermelde beding "Gerichtsstand ist Neuss".
4.4.1. Princen aanvaardt het beding aldus zonder aanvulling, wijziging of beperking. De situatie waar art. 19 leden 1 en 3 van het VN Koopverdrag op doelt, doet zich derhalve niet voor: met de forumkeuze stemt Princen zonder meer in.
4.4.2. Het beding heeft, anders dan Princen stelt, niet uitsluitend betrekking op de rol van ICT als expediteur: het beding staat vermeld onder de inschrijving in het Handelsregister en draagt een even algemeen karakter.
4.4.3. Ook het verweer, dat Princen reeds in maart 1993 een exemplaar van haar algemene voorwaarden houdende een forumkeuze voor de Nederlandse rechter aan ICT heeft overhandigd, treft geen doel. Bij de fax van 18 juni 1993 reageerde Princen op de weergave van de overeenkomst: toen kwam het er op aan, toen heeft zij het beding van ICT aanvaard. Het bewijsaanbod, dat op het eerder overhandigen van voorwaarden betrekking heeft, is dus niet terzake dienend. Het in hoger beroep nog aangeboden bewijs is te algemeen.
4.5. De aldus gemaakte forumkeuze voldoet aan de vereisten van art. 17 EEX: zij is schriftelijk tot stand gekomen, bij de faxen van 18 juni 1993. De bevoegdheid van de Duitse rechter is derhalve - zo bepaalt art. 17 EEX - exclusief, zodat het beroep van Princen op art. 5 sub 1 EEX tevergeefs is.
4.6. De grief treft daarmee doel. Het vonnis moet worden vernietigd. De Nederlandse rechter heeft geen rechtsmacht.'}}
Source
Published in Dutch:
- Nederlands Internationaal Privaatrecht (NIPR), 1997, nr. 123}}